Bericht van de boswachter - Door Corien Koreman
Mijnwerkers in de Gully!
In de Gully aan de noordkant boswachterij Austerlitz leeft de gewone mijnspin. Maar zo gewoon is hij niet! Dit zijn zeldzame spinnen en dat komt waarschijnlijk door hun verborgen bestaan waardoor ze weinig gezien worden.
Mijnspinnen (Atypus affinis) zijn de enige in Nederland levende vogelspinachtigen. Ze danken hun naam aan hun levensstijl. Ze verblijven hun hele leven in een buisvormige gang bekleed met hun spinsel. De spinselbuis of kous is tweedelig. Een loodrecht naar beneden gerichte ondergrondse buis (beendeel) tot wel 30 cm diep en een bovengronds horizontaal liggende spinselbuis bekleed met strooisel (voetdeel) van ca 10 cm. Naarmate de dieren ouder worden breidt hun woning zich steeds verder uit. Als een echt mijnenstelsel. Alleen voor voedsel en voortplanting komen volwassen dieren bovengronds.
Ultieme offer voor het nageslacht
Door hun bijzondere kaakvorm kunnen ze hun prooi door de wand van de spinselbuis grijpen wanneer deze hier overheen loopt. De prooi wordt naar binnen getrokken. Daarna word de scheur die daarbij is ontstaan weer hersteld. Na de laatste vervelling is het mannetje klaar voor zijn missie en gaat op zoek naar een vrouwtje. Heeft hij haar gevonden dan tokkelt hij in een aantrekkelijk ritme met zijn poten op de kous van haar woning. Het vrouwtje herkent dat en laat het mannetje toe tot haar domein. Daarna paren ze. Direct na de paring bijt ze haar partner dood. Ze eet hem op en krijgt daarmee een flinke boost eiwitten binnen die nodig zijn voor de eitjes. Het ultieme offer voor zijn nageslacht.
Ze legt daarna haar eieren in een cocon in het beendeel van haar nest. De jongen komen in de herfst uit. De jonge spinnetjes blijven tot de eerste warme voorjaarsdagen bij hun moeder waarna ze zich met de wind mee laten voeren op zoek naar een eigen territorium. Mijnspinnen zijn pas met 4 jaar geslachtsrijp. Dit is ook ongeveer de maximale leeftijd van de mannetjes. Vrouwtjes kunnen tot 10 jaar oud worden. Daarmee word deze soort het oudste van alle in Nederland voorkomende spinnen.
Meer over Corien Koreman
"Ik ben Corien Koreman, boswachter publiek bij Staatsbosbeheer op de Utrechtse Heuvelrug. In mijn dagelijks werk ben ik vooral bezig om mensen en natuur met elkaar te verbinden en de balans tussen mens en natuur te bewaren.
De natuur is van iedereen. Daarom zorgt Staatsbosbeheer er ook voor dat iedereen van onze natuur kan genieten. Bijvoorbeeld met wandelpaden, ruiter- en mountainbike routes, het plaatsen van informatieborden en terreinmeubilair. Maar ook door diverse natuurexcursies aan te bieden. Buiten de natuur beleven zit in ons DNA en is ons dagelijks werk. Dit doen we natuurlijk het liefst met een zo breed mogelijk maatschappelijk draagvlak. Samen 'met' in plaats van 'voor' de samenleving. Bovendien is natuur heel gezond! Mensen die in een groene buurt wonen en veel buiten zijn, voelen zich gezonder en komen minder bij de huisarts dan mensen met weinig groen in hun leefomgeving. Uit onderzoek blijkt dat het gezonde effect niet alleen maar te maken heeft met het inademen van frisse lucht of de prettige natuurlijke omgeving. Het gaat dieper: natuurervaring heeft een positieve invloed op de manier waarop onze hersenen informatie verwerken. Alleen al in de natuur zijn, heeft aantoonbare gunstige effecten op het herstel bij stress en ziekte."
Welkom op de Utrechtse Heuvelrug!